Қоғам тірегіне айналған мамандық

Қазақстанның денсаулық сақтау саласы мемлекеттің әлеуметтік тұрақтылығы мен ұлттық қауіпсіздігінің маңызды бөлігі екені сөзсіз. Бұл жүйенің негізінде тұрған – мыңдаған дәрігер мен мейіргерлер, жедел жәрдем қызметкерлері, зертхана мамандары. Қандай заманда болсын, медицина мамандығы ең қиын әрі ең жауапты салалардың бірі болды. Бүгінде бұл кәсіптің маңызы бұрынғыдан да артып отыр, деп жазады JANABASTAU.KZ ақпарат агенттігінің тілшісі.

Медицина – қоғамның моральдық айнасы

Дәрігердің кәсібі өз табиғатында адам тағдырына тікелей әсер етеді. Бір ғана шешімі, бір ғана әрекеті, бір ғана дұрыс қойылған диагнозы адамның өмірін сақтап қалуы мүмкін. Сондықтан медицина саласы қоғамдағы ең сенімді, ең құрметті, ең қауіп-қатері жоғары мамандықтардың қатарына жатады.

Кейде біз дәрігерді тек ауруханаға түскен кезде ғана еске аламыз. Алайда олардың тәулігіне 24 сағат дайындықта тұратынын, психологиялық жүктемесі басқа салалармен салыстыруға келмейтінін, үлкен моральдық жауапкершілік арқалайтынын көпшілік біле бермейді.

Медицина қызметкерлерінің көзге көрінбейтін ерлігі

Мысал керек пе?

2020-2021 жылдары Қазақстан дәрігерлері алдыңғы шепте күрескенін жұртшылық жақсы білсе керек. Кейбір өңірлерде дәрігерлер арнайы қорғаныс киімін үздіксіз киіп жүрді, бір тәулікте 30-40 науқасқа жедел жәрдем шақыртуы түскен күндер болғаны анық. Пандемия кезінде Ақмола облысының дәрігерлері бір ай бойы үйлеріне бармай, стационарда жатты – бұл кәсібиліктің де, адалдықтың да үлкен көрінісі еді.

Қосшы қаласының медицинасы қай деңгейде?

Мәселен, Қосшы қаласында соңғы жылдары халық саны тез артып келеді. Оған нақты мысалдар жеткілікті. Жергілікті емхананың жедел жәрдем бригадасы тәулігіне орта есеппен 80-ге жуық қоңырау қабылдайды. Осыған қарамастан, дәрігерлер тұрғындарға алғашқы көмекті уақытылы көрсетіп, жүкті әйелдер мен балаларға арналған арнайы бағыттар енгізді. Бұл – медицинадағы ұйымдастыру мәдениетінің артып келе жатқанын көрсететін мысал.

Медицина саласы – үздіксіз оқу мен тұрақты жаңаруды талап ететін мамандық. Бір ғана қателікке жол жоқ. Дәрігер жаңа хаттамаларды үнемі оқып жүруі тиіс, технологиялық жаңалықтарды меңгеруі қажет, тәулігіне 10-12 сағаттық кезекшілікті көтереді және кейде адам өмірі үшін тез шешім қабылдауы керек.

Психологиялық күйзеліс те болатыны түсінікті, әрине. Дәрігер сәтсіз жағдайды да, адам өлімін де көріп жүреді. Бұл стресс басқа салалармен салыстырғанда әлдеқайда жоғары.

Медицинаның дамуына әсер ететін факторлар

Қазақстанда соңғы жылдары бірнеше маңызды реформа іске асқаны белгілі. Оған нақты мысал ретінде міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС), алғашқы медициналық көмекті күшейту, сала қызметкерлерінің жалақысын 2020-2025 жылдары кезең-кезеңмен өсіру, жаңа ауруханалар мен диагностикалық орталықтар салу, телемедицина мен цифрлық денсаулық сақтауды енгізуді атасақ та жеткілікті.

Бұл қадамдар дәрігердің кәсіби жүктемесін азайтып, сапалы қызмет көрсетуге мүмкіндік беріп жатыр.

Қоғам мен дәрігер арасындағы сенім – ең маңызды капитал

Қоғам дәрігерге сенген кезде ғана денсаулық сақтау жүйесі мықты болады. Соңғы жылдары әлеуметтік желідегі қысым, фейк ақпараттар мен жалған айыптаулар медицина мамандарының моральдық жағдайына әсер еткені белгілі. Сол себепті мемлекет те, қоғам да дәрігердің беделін қорғауға бағытталған жаңа мәдениет қалыптастырып келеді.

Көп елде «дәрігер – ұлттық құндылық» деп есептеледі. Қазақстан да осы ұстанымға жақындап келеді.

Медицина қызметкерінің кәсібі – адам өмірімен тікелей байланысты ең жауапты салалардың бірі. Сондықтан бұл мамандықты таңдаған адамның жүрегінде жанашырлық, сабыр, ерік-жігер, кәсібилік, үнемі даму талабы болуы керек.

Қысқасы, дәрігерлерге деген құрмет – мемлекеттің денсаулық сақтау жүйесіне деген сенімнің көрінісі. Олай болса, сенімі мықты қоғамның болашағы да берік болмақ.

Ғани АТЫМТАЙ