«Иманды болсын»: Көңіл айтудың ең сауатсыз түрі

Әлеуметтік желіде қоғам белсендісі Тоғайбай Нұрмұратұлы жаназада көңіл айту сөздерінің кейбір қате тұстары туралы жазба жариялады деп жазады JANABASTAU.KZ

«Иманды болсын», «Иманы саламат болсын» – деген бос сөз.

Соңғы 30 жылдың көлемінде қайтыс болған жанға — қазақы көңіл айтуды ұмытып, тотықұсқа ұқсап, өздері де не айтып жүргенін түсінбейтін «Иман» деген паразит сөз пайда болды.

Көңiл айтқанда қолданылатын сөздер: — Қазаның арты қайырлы болсын.

Бұл — артында қалған бала-шағасы, ағайын-туыстары, жақындары аман болсын — дегендi бiлдiредi.

Кейде қатты қайғырып есiнен танып жатқандарға басу айтады: — «Амал не, тас түскен жеріне ауыр. Тірі жан тіршілігін қылады, өлген артынан өлмек жоқ. Бекем бол. Денсаулығыңды ойла артында қалған бала-шағаға бас көз бол».

Марқұмды жерлегеннен кейін, көңіл айту сөзі: — «Топырағы торқа болсын. Жатқан жері жайлы болсын. Артында қалған ұрпақтарына ұзақ ғұмыр берсін. Аруағы риза болсын.

«Иманды болсын» — мүлдем қайғысына ортақтасып, көңіл айтқанды білдірмейді» деп жазды Тоғайбай Нұрмұратұлы.

Расында да, жаназада «иманды болсын» деп көңіл айтуға құлағымыз да үйреніп кетті. Ал сөздің мағынасын үңілсек, өлген кісінің ендігі жерде «иманды болуын» тілеу — қисынға келе ме?

Діни пайымға салсақ, пенде имандылық ұпайларын тірі кезінде жинап үлгеруге тиіс. Олай болса, өлген кісіге «иманды болсын» деу — сауатсыз көңіл айту үлгісі емес пе, сіз қалай ойлайсыз?