Бүгін Астана қаласындағы Қазақстан орталық концерт залында "Мерейлі отбасы" ұлттық конкурсының республикалық кезеңі өтті. ҚР Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева еліміздің барлық өңірлерінен қатысқан үздік жиырма отбасын марапаттап, бір миллион теңгеден қаржылай сыйлық сертификатын табыс етті. Қосшы қаласында тұратын Қазанғаповтар отбасы да марапатқа ие болды. Естеріңізге сала кетейік, бұл әулет "Мерейлі отбасы" байқаудың облыстық кезеңінде Гран-При иеленген болатын. Үлкен топта сөз бастап, жастарға ақылшы бола білген әулеттің отағасы Ыбырай аға – қоғамның ақылшысы, имандылық пен қамқоршылықтың үлгісі десек, артық айтқанымыз емес. Бүгінде ол қалалық Ақсақалдар кеңесінің төрағасы болып табылады.
Қазақстан халқы Ассамблеясының Қосшы қаласындағы Ақсақалдар кеңесінің төрағасы Ыбырай Қазанғапов ұйымның негізгі міндеттерін саралап, оның маңызын айқындап берген еді.
– Ақсақалдар кеңесінің негізгі міндеті – мемлекеттік органдарға, азаматтық қоғам институттарына елдегі бірегейлікті нығайтуға, азаматтарды қоғамдық келісім мен бірлік құндылықтары төңірегінде шоғырландыруға жәрдемдесу. Халықты қоғамдық және мемлекеттік институттар арасындағы сындарлы коммуникациямен өзара іс-қимылды нығайтуды көздейміз. Қоғамдық келісім мен бірлікті қамтамасыз ету мәселелерінде мемлекет пен қоғамның өзара тығыз байланыс тетіктерін ұйымдастыру да біздің міндетіміз. Жастарды отансүйгіштік пен патриотизмге тәрбиелеу, мемлекеттік органдарға тұрмыстық, әлеуметтік мәселелерді шешуге, оларды жанжалдан кейінгі реттеуге жәрдемдесу де біздің мүдделі жұмысымыз саналады. Қоғамдық келісімді жүзеге асыру, азаматтарды шоғырландыру ісінде жастар ұйымдарымен өзара байланыс жасап отырамыз. Халықтың ауызбіршілігін арттырып, береке-бірлігін нығайтуды көздейміз. Біз ақылдасып, кеңес беретін ұйымбыз. Дау-дамай жас талғамайды. Кейде ақылға салмақ салғысы келмейтін үлкені, сөзге тоқтам жасағысы келмейтін жастар да бар арамызды. Ондай кезде біз барынша сабырға шақырып, сауатты кеңес беруге тырысамыз. Әкесін баласы ұрған кездер де болды. Одан бөлек, ажырасамыз деген ерлі-зайыптылар да бар. Көліктері соқтығысқан жастар да жөн сұрап алдымызға келеді. Мұндайда кеңес мүшелері қолымыздан келгенше ақыл-кеңесімізді айтып, дұрыс жолға салуға тырысамыз,– дейді Ыбырай Қазанғапов.
Кеңестің міндетіне адамдар арасындағы кикілжіңнен бөлек, мемлекеттік саясатты жүзеге асыруға, ұлтаралық келісімді нығайтуға, Қазақстан халқы Ассамблеясының мақсаттары мен міндеттерін жүзеге асыруға, бірлікті нығайтуға бағытталған іс-шараларды өткізу де кіреді. Мұндай жиын айына бір мәрте ұйымдастырылады. Жергілікті қоғамдастықтар аумағында жаңа бастамаларды, еріктілікті, қайырымдылықты, қоғамдық бақылауды, жастар қозғалыстарын дамытуға жәрдемдеседі. Мемлекеттік органдарға әлеуметтік, тұрмыстық және этносаралық қақтығыстардың алдын алу мен оны шешуде, оларды жанжалдан кейін реттеуге жәрдемдесу, жергілікті қоғамдастықтардың проблемалық және өзекті мәселелері бойынша бірлескен шешімдерді анықтау, зерделеу және әзірлеу де ақсақалдар кеңесінің негізгі жұмыстарының бірі.
Төрелік ету оңай іс емес. Ыбырай ақсақал екі тарапты ортақ мәмілеге келтіру үшін де пайым-парасаттың биіктігі маңызды екендігін алға тартады.
– Кеңес айтып, адамды бітімгершілікке келтіру үшін ақыл айтушыда ең бастысы сабыр деген асыл қасиет болуы керек. Жанжалдың негізгі себебін байыппен анықтап алу маңыз-
ды. Алдыңа ақыл сұрай келген, әділ шешім тілей келген жанға тең дәрежеде қарап, оны да тұлға ретінде сыйлай білу керек. Кемшілігін байқасаңыз, бетіне баспай, даналықпен, байсалдылықпен, сауаттылықпен жөн сілтей алу маңызды. Білімдінің алмайтын қамалы жоқ. Мұндай ортада көп ізденіп, білімді үнемі толықтырып отыру артық етпейді, – дейді көпті көрген ақсақал.
Үлкен топта сөз бастап, жастарға ақылшы бола білген Ыбекең аға буын қоғамның ақылшысы, имандылық пен қамқоршылықтың үлгісі болу керектігін баса жеткізді. Оларға қарап бой түзеген жас буын да әлеуметтік, саяси, рухани-мәдени ортада жаман болмайтыны белгілі. Осы тұрғыда Ақсақалдар кеңесінің төрағасы
– Жастар – біздің айнамыз. Біз қандай болсақ, ертеңгі ұрпақ сол бағытта қалыптасады. Біз Кеңес арқылы жастардың бойына елге, жерге деген сүйіспеншілікті сіңіруді көздейміз. Үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсетер, жақсы менен жаманның ара-жігін ажырата алар дара тұлғаларды қалыптастыра білуіміз керек. Біз өткізетін іс-шара, басқосу, жиындарымыз нәтижелі болуы үшін өңірлік басшылардың, әкімдеріміздің қатысуы да маңызды. Ақсақалдар кеңесі халық пен биліктің арасындағы алтын көпірдің қызметін атқарып келе жатыр десем артық айтпағаным. Бізде кезінде өз ісінің кәсіби маманы болған, әр саладан білікті деген тоғыз адам жиылған, – дейді Кеңес төрағасы.
Дау әділ шешілсе, оған тоқтам жасап, ақылға келу, аталы сөзден аттамау – әріден келе жатқан әдет. Ақпараттық ағыны жылдам, дамыған заманда «өзім білемге» салып, екінші тараптың сұрауын аяқасты ету әбестік. Көп уақыт пен ұшан-теңіз білім, төзімді қажет етер істе «өгіз өлмей, арба сынбай» екі тарапқа да тиімді болар шешім айту қиын, сабақ болар тұсы көп.
Ыбырай ақсақал бала тәрбиесінде отбасында тал бесіктен берілер тәрбиенің маңызды екенін айтады.
– Бірде екі көлік соқтығысып, көліктің бірінде адам шығыны болған. Көлік апатына айыпты жүргізушіні түрмеге тоғытқан. Кінәлі жақтағылар кісі қайтқан жаққа кешірім сұрап барған екен. Бірақ олар үйіне жақындатпай, үлкен дау болған. Сол жерге мені апарды. Екі тараптың адамдарын отырғызып, сабырға шақырдым. Мен өткеніміз бен бүгініміз ертеңімізге сабақ болуы керектігін басып айттым. Жас жігіт сотты болғаннан не ұтамыз? Ата-анасына уайым болмай ма, жігіт бұзылып кетпей ме? Әйелі жесір қалады, балалары жетім қалады. Қарап отырсақ, кінәлі тарап та үлкен қасірет шеккелі отыр. Құдайдан үміті бар адам мұндай қиянатқа бармайды. Алдымызда не боларын ешкім біле алмайды деп басу айтып, ақылға келтірдік. Екі сағат дегенде келістіріп, нотариус шақырып, кешірім қағазын алып, жас жігітті бостандыққа шығардық, – деп ақсақал өткен күндерді ой елегінен өткізді.
Мұндай мысалдар өте көп. Бірақ қандай қиын жағдай болса да алдымен адамдық қалыпымызды жоғалтып алмауымыз керек. Біз, қазақ – кешірімді халықпыз. Үйге кірген жыланның да басына ақ құйып шығарып салатын дана, дара ұлтпыз. Ұрпағымыздың бойына сол асыл қасиетті сіңіре білуіміз қажет.
Төле бидің «Әділ бидің елін дау араламайды» деген аталы сөзін ұран еткен Ақсақалдар кеңесі ел ішінің татулығын сақтап, халықтың ауызбіршілігін ұйыстырып отыр. Қазақтың ақсақалдар билігі институтының құзырында жазылмаған дала заңы мен тәуелсіз елдің жаңа заңы қатар тоғысқан. Ақ пен қараның ара жігін ажыратып, төрелік етер ақсақалдардың абыройы артып, елден алар алғысы көбейсін деп тілейміз. Бүгінгі жеңіс құтты болсын!
Гүлназ БИСЕН
Пікірлер (0)