Қазақстанда еттің бағасы 15-20 мың теңгеге қымбаттауы мүмкін – сарапшы

Ауыл шаруашылығы саласының маманы, экономика ғылымдарының докторы Төлеутай Рақымбеков Қазақстанда ет бағасы таяу уақытта келісіне 15-20 мың теңгеге дейін шарықтауы мүмкін екенін мәлімдеді, деп хабарлайды JANABASTAU.KZ ақпарат агенттігі Lada.kz-ке сілтеме жасап.

Оның айтуынша, егер ішкі нарықтағы жағдай түзелмесе, еліміз Өзбекстаннан ет импорттауға мәжбүр болады.

Басты себебі – жем-шөп бағасы

Біз қазақтың басты ұлттық тағамы – бесбармаққа өзбектің етін салатын боламыз, бірақ оның бағасы келісіне 15-20 мың теңгеге жетеді, – деп алаңдаушылығын білдірді Рақымбеков.

Ол 2019 жылы ет бағасы 5-6 мың теңгеге дейін өсетінін болжағанын, сол сөзінің дәл келгенін еске салды.

Маман бұл үрдістің қазір қайталанып, тіпті жағдайдың одан әрі күрделеніп бара жатқанына сенімді.

Ет құнының бұлай шарықтауының басты себебі – жем-шөп бағасы.

Төлеутай Рақымбековтің айтуынша, Қазақстандағы мал басының 80-90 пайызы ұсақ шаруашылықтардың қолында. Олардың өз техникасы жоқ, сондықтан шөпті фермерлерден сатып алуға тәуелді.

Ет өзіндік құнының басты құраушысы – жем-шөп. Бізде дұрыс бордақылау технологиясы ұмытылған. Іс жүзінде қалғаны – тек шөп. Ал құрғақшылық басталған кезде, оның құны күрт өседі, – деп түсіндірді сарапшы.

Дәл осы құрғақшылық пен жем-шөп тапшылығы нарықтағы бағаны тізбекті реакциямен қымбаттатып, ақыр соңында әрбір тұтынушының қалтасына ауыртпалық түсіреді.

Егер ахуал өзгермесе, Қазақстан шет елден ет сатып алуға мәжбүр болады, ең алдымен Өзбекстаннан. Себебі ол жақта баға мен өзіндік құн қазіргі уақытта төменірек. Мұндай сценарий елдің азық-түлік қауіпсіздігіне тікелей қатер төндіріп, ішкі нарықты сыртқы жеткізушілерге тәуелді етеді.

Ол үшін қандай шаралар қажет

Төлеутай Рақымбеков бұл қауіп туралы бірнеше жыл бұрын дабыл қаққанын, алайда мемлекеттік деңгейде тиісті әрекет болмағанын жеткізді.

Мен бұл туралы 2019 жылы да айттым. Мені сынады, бірақ не болатынын білдім. Өкінішке қарай, сол болжамдар қайтадан расталып отыр, – дейді ол.

Талдаушылардың пікірінше, ұсақ фермерлерді қолдау әлсіз болып, жем-шөп бағасы өсіп, құрғақшылық жалғаса берсе, бұл болжамның орындалуы әбден мүмкін.

Сарапшы жағдайды тұрақтандыру үшін бірнеше жүйелі шара қажет деп санайды. Ол, ең алдымен, жем-шөп өндіру инфрақұрылымын дамытуды, ұсақ шаруашылықтарға техникалық қолдау көрсетуді, бордақылау мен жем-шөп сақтаудың заманауи технологияларын енгізуді және құрғақшылық жағдайына арналған қор қалыптастыруды ұсынады.

Төлеутай Рақымбеков егер осы шаралар қолға алынбаса, бағаның өсуін тоқтату мүмкін еместігін, ал қазақстандықтар дәстүрлі өнім – өз елімізде өндірілген етке қол жеткізу мүмкіндігінен айырылу қаупі барын ескертеді.

Еске салсақ, бұған дейін Қазақстанда тұрғын үйлер бағасы күрт қымбаттағанын жазған едік.