Екі орайы бар бала туралы не білесіз?

Екі орайы бар бала – қазақтың көне мифологиялық және фольклорлық ұғымдарына жақын келетін бейне. Бұл сипаттама көбіне ерекше қасиетке ие немесе тағдыры айрықша болып жаратылған адамдарға қатысты айтылады. Мұндай балаға қатысты бірнеше түсіндірулер бар:

1. Бақ пен сордың қоса жүруі – Екі орайы бар бала өмірінде қатар жеңіс пен қиындықтарды, қуаныш пен қайғыны бастан өткереді. Мұндай адамдардың ерекше қабілеті болуы мүмкін, бірақ сол қабілеті өзіне де ауыртпалық әкеледі.

2. Ерекше таңбалы бала – Ежелгі нанымдар бойынша, екі орайы бар бала киелі, қасиетті немесе өзгеше тағдыр иесі болуы мүмкін. Қазақ ертегілерінде, мифтерінде қос тағдырлы, екі әлемге де қатысы бар кейіпкерлер жиі кездеседі.

3. Қос мүмкіндіктің иесі – Мұндай балаға белгілі бір таңдау берілуі немесе екі жолдың бірін таңдау міндеттелуі мүмкін. Бұл фольклорлық мотив адам өміріндегі шешуші сәттер мен күрделі таңдауларды көрсетеді.

4. Космогониялық және шамандық түсіндірме – Кейбір мифологиялық түсініктерде екі орайы бар адам екі әлемнің – материалдық пен рухани дүниенің арасын байланыстырушы деп есептеледі. Ол кейде адамдарға көмекші болса, кейде олардың тағдырын сынайтын тұлғаға айналуы мүмкін.

Егер осы ұғымды тереңірек зерттесек, ол қазақ ертегілерінде кездесетін "екі дүниені қатар көретін" кейіпкерлермен ұштасады. Мұндай баланың болашағы да ерекше: ол ерекше қабілеті арқасында халықтың қамқоршысы, жауынгер немесе әулие болуы мүмкін.