Қосшы қаласының бас жоспары әзірленуде

Аумақтық даму

Қосшы қаласы қалалық әкімшілігінің шекаралық аумағы 13 872 га құрайды, оның ішінде Қосшы қаласының өзі 6 200 га, Тайтөбе ауылы 420 га. Қазіргі уақытта Қосшы қаласындағы бас жоспардың жобалық кезеңіне тұрғын үй аумақтарының балансы былайша ұсынылған: Қазіргі жағдай                                                 Жобалық кезең. ЖТҚ – 716 га                               –                     1767 га Азқабатты тұрғын үй                  –                     10 га – 132 га Ортақабатты тұрғын үй              –                      67 га – 251 га Көпқабатты тұрғын үй – 1 га      –                      78 га Жобалық кезеңде 30 балабақша, 15 жалпы білім беретін мектеп, оқушылар сарайы, балалар-жасөспірімдер спорт мектебі, медициналық мекемелерге арналған 7 учаске (оның ішінде облыстық аурухананың филиалы), түрлі қоғамдық нысандарға арналған көптеген учаскелер (оның ішінде ДСК бар орталық стадион, театр, мәдени-демалыс орталықтары, мәдениет үйлері). Тайтөбе ауылынан солтүстік-батысқа қарай қала әкімшілігінің аумағында жаңа өндірістік аймақ қарастырылған. Жаңа қазандық, қосалқы электр станциясы, аумақты пайдалану қызметі, жаңа кәріз-тазарту құрылыстары және су құбыры құрылыстарының жаңа алаңы орналасқан коммуналдық аймақты орналастыру үшін ұсыныс берілді. Автобус паркі, 2 жаңа өрт сөндіру депосы қарастырылған. Абай, Ұлы Дала және атауы жоқ көшелердің жалғасында 3 көпір өткелі көзделген.

Көгалдандыру

Зерттеу кезінде Қосшы қаласындағы жалпыға ортақ пайдаланымдағы көгалдандырылған аумақтардың ауданы 9,2 га құрайды, қазіргі халық саны 51,5 мың адам, бұдан шығатыны, жалпыға ортақ пайдаланымдағы көгалдандырылған аумақтармен (саябақтар, бақтар, скверлер, бульварлар) қамтамасыз ету бір адамға шаққанда 1,8 м2 тең, ҚР ҚН 3.01-01-2013 ескертпесіне сай ҚР-дың орташа қалалары үшін норма – бір адамға 7 м2. осыдан келіп қазіргі нақты көрсеткіш нормаға сәйкес келмейтінін көруге болады. Алдыңғы бас жоспар жаңа ландшафттық сәулет нысандарын құру және қолданыстағы тірек қорын экореконструкциялау арқылы көгалдандыру аумағын айтарлықтай ұлғайтуды ұсынды. Қосшы қаласын көгалдандыруды ұйымдастыру үшін «Аққайың» тәлімбағының екпе материалдарын пайдалану ұсынылады. «Аққайың» тәлімбағы «Жасыл Аймақ» РМК балансында, ауданы 110 га құрайды. Тәлімбақ Астана қаласының жасыл аймағын құру кезінде қолданылатын және аумағы 150 га орман тұқымдастарына арналған стандартты отырғызу материалымен қамтамасыз етуге арналған. Мұнда жыл сайын кәсіпорын тәлімбағын сапалы тұқым материалдарымен қамтамасыз ету үшін ағаш тұқымдары жиналады. Жобаланатын аумақтағы жалпыға ортақ көгалдандырылған аумақтары − скверлер, аллеялар есептік мерзімге кемінде 105,0 га аумақты алады.

Экология Атмосфералық ауа

  «Қазгидромет» РМК Қосшы қаласындағы қоршаған ортаның жай-күйіне мониторинг жүргізбейді. Атмосфералық ауаның жай-күйіне бақылау жүргізілмейді. Жоба атмосфералық ауаға ластаушы заттар шығарындыларының көздері орналасқан нысандарды қарастырды. Жобалық материалдарға сәйкес атмосфералық ауаның ластануына ең көп үлес 1710,68371 т/жыл «Котельная АСИ» қазандығына тиесілі (қаралған нысандардағы шығарындылардың жалпы санының 88%). Көмірмен жұмыс істейтін АСИ қазандығын отынның экологиялық таза түріне – газға ауыстыру шығарындыларды азайтуға және қаладағы экологиялық жағдайды жақсартуға мүмкіндік береді.

Су ресурстары

Қосшы қаласында орналасқан аудандағы беткі сулар Астана қаласының техникалық су қорын толықтыратын табиғи сулардан (Сарқырама өзені) және Нұра өзенінен «Нұра-Есіл каналы» арқылы бөлінген сулардан тұрады. Қазіргі уақытта қаланың су ресурстарының экологиялық жағдайы күрделі және бар мәселелерді шешуді талап етеді. Талданған мәліметтерге сәйкес, Сарқырама өзені мен «Нұра-Есіл каналында» 2022 жылы бірқатар көрсеткіштері бойынша ластаушы заттардың шектен асып кетуі байқалды. Сондай-ақ «Қосшы қаласының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және тұрғын үй инспекциясы бөлімі» ММ-нің деректері бойынша ағынды суларды тазарту сапасы маңызды мәселе болып табылады, сондай-ақ бірқатар ластау- шы заттар бойынша асып кетулер анықталды. Сондықтан ағынды суларды тазартудың қолданыстағы жүйесі тиімсіз және жаңғыртуды талап етеді, осыған байланысты су ресурстарын қорғау және ұтымды пайдалану мақсатында бірқатар іс-шаралар ұсынылады. Жобада мыналар ұсынылады: – Тұйық циклді сумен жабдықтау жүйелерін, өндірістік мақсаттағы айналым жүйелерін және суды, оның ішінде ағынды суларды нормативтік сапаға дейін тазарту мақсатында басқа кәсіпорындардан келетін суды қайта пайдалану жүйелерін салу, реконструкциялау, жаңғырту (ҚР СТ ISO 20760-1-2020 Қалалық жерлерде суды қайта пайдалану. Суды қайта пайдаланудың орталықтандырылған жүйесі бойынша нұсқаулар 1- бөлім). – Сарқырама өзенінің, «Нұра-Есіл каналының» және Қарақоға көлінің су қорғау аймақтары мен белдеулері шегінде шаруашылық пайдаланудың режимі мен ерекше жағдайларын сақтау (ҚР СУ кодексінің 125-бабына сай). – Жер үсті суларының ластануын бақылайтын стационарлық пункттерді кеңейту. – Су ресурстарының бітелуін, ластануын және сарқылуын болдырмауға бағытталған технологиялық, гидротехникалық, санитарлық және өзге де іс-шаралар кешенін жүзеге асыру. – Сарқырама өзенінің, «Нұра-Есіл каналының» және Қарақоға көлінің жағалау аймақтарындағы рұқсат етілмеген қоқыс үйінділерін жою. – Техникалық жағдайы нашар және ішінара Сарқырама өзенінің су қорғау аймағының аумағына кіретін қолданыстағы тазарту құрылғыларын рекультивациялау және жою. – Олардың тиімділігі мен экологиялық қауіпсіздігін арттыру мақсатында сарқынды суларды тазарту саласындағы заманауи талаптар мен стандарттарға жауап беретін жаңа тазарту құрылыстарын салу.

қатты тұрмыстық қалдықтары

Қазіргі уақытта Қосшы қаласынан Астана қаласының полигонына қалдықтар шығарылатын ҚТҚ полигонының орналасқан жері Қосшы қаласы Астана қаласының әуежайынан он бес шақырымдық аймақта орналасқан. Халық тұтынатын қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау кезінде қалдықтардың жекелеген түрлері бойынша сұрыптау жұмыстары жүргізілмейді. Жобалық ұсыныстар: – 2020 жылғы 25 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-331/2020 СЕ сай қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға, тасымалдауға және залалсыздандыруға қойылатын санитариялық-эпидемиялық талаптарға сәйкес аумақты санитарлық тазарту жүйесін жетілдіру. – Коммуналдық қалдықтарды бөлек жинауды және оларды қалпына келтіруді ұйымдастыру. – Жобада қатты тұрмыстық қалдықтар келешекте қолданыстағы сызба бойынша Астана қаласының қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына шығару ұсынылады. – Қала аумағында да, одан тыс жерлерде де рұқсат етілмеген полигондарды жою. – Халық санына, қалдықтардың жинақталу нормаларына, оларды сақтау мерзімдеріне және басқа да қажетті факторларға сүйене отырып айқындалатын контейнерлік алаңдарда бөлек жинауға арналған контейнерлердің қажетті санын (кемінде 2) қоюды ұйымдастыру. – Қосшы қаласында қызметін жүзеге асыратын кәсіпорындар ҚТҚ тасымалдауға, сондай-ақ мамандандырылған ұйымдармен коммуналдық қалдықтардың қауіпті құрамдас бөліктерін басқару жөніндегі қызметтерге шарттар жасасады.

Топырақ жамылғысы

Көмбе периметрі бойынша аумақ темірбетон монолитпен қоршалған және «Абайлаңыз сібір жарасы» деген белгі қойылған. Жер учаскесіне тұрақты жер пайдалану құқығы «Целиноград аудандық ветеринариялық станциясы» ШЖҚ КМК ұстау және қызмет көрсету үшін берілген. Соңғы бес жылда АЕМ орындарында, оның ішінде Қосшы қаласында «Чистые пруды» демалыс аймағы мен Тайтөбе ауылының маңында сынамалар алынды. 2018 жылы Тайтөбе ауылында топырақ сынамаларын зерттеуге сәйкес Bacillus anthracis ДНҚ табылды, бұл топырақтың тұқымдалу іздерін көрсетеді. 2019, 2021 және 2022 жылдары Тайтөбе ауылы мен Қосшы қаласы топырағында тыңайтқыштар табылған жоқ, 2020 жылы коронавирустық инфекция пандемиясына байланысты зерттеулер жүргізілмеді. Қосшы қаласының жобаланатын аумағында қала құрылысын талдау және көмбе орнынан 1 000 метрлік санитарлық-қорғау аймағын (бұдан әрі-СҚА) графикалық салу кезінде біз сібір жарасы ошағының СҚА аймағына кіретін Қосшы қаласының 500-ден астам тұрғын үй бөлігін, сондай-ақ «Асыл Түлік» РАМО АҚ-ның ірі қара мал өсіріп-бағатын асыл тұқымды шаруашылығын анықтадық. «Аса қауіпті инфекциялық аурулардың алдын алу бойынша санитарлық-эпидемияға қарсы, санитарлық-профилактикалық іс-шараларды ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитарлық-эпидемиялық талаптар» санитарлық қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 12 қарашадағы № ҚР ДСМ-114 бұйрығының 2-тарауының, 6-тармағына сай СҚП және күйдіргінің топырақ ошақтарындағы санитарлық-қорғаныш аймағында жер учаскелерін агромелиоративтiк, барлау, гидромелиоративтік, күйдіргі көмілген жердің топырағын қазумен және жылжытумен, су жаюмен байланысты құрылыс жұмыстарын жүргізу үшін бөлуге, сондай-ақ жер учаскелерін жалға беруге, жеке меншікке сатуға, бақтарға, бақшаларға немесе жер пайдалануға беруге жол берілмейді. Сонымен қатар ҚР ДСМ-2 бұйрығымен сібір жарасы жерленген жерлердің СҚА «қысқартылуын» өзгерту қарастырылмаған, осыған байланысты сібір жарасы көмбесі мен СҚА аумағында құрылыс жұмыстарын жүргізуге жол берілмейді. Бірінші тұрғын ауданының тұрғын үй қорының бір бөлігі сібір жарасы көмілген ошақтан санитарлық-қорғау аймағына түсетінін ескере отырып, жобада осы аймақта тұратын халықты Қосшы қаласының қолайлы аумақтарына біртіндеп көшіру ұсынылады. Осыған байланысты Қосшы қаласының осы бас жоспарының жобасы осы аумақта санитарлық-қорғау аймағын одан әрі дамытуды көздемейді.

Физикалық әсер

Қосшы қаласының оңтүстік-батысында 4,8 км қашықтықта орналасқан Астана халықаралық әуежайы шу әсерінің басты көздерінің бірі болып табылады. «Астана халықаралық әуежайына іргелес аумаққа физикалық әсер етуден санитарлық алшақтықтарды негіздеу. Әуе кемелерінің ұшу және қону аймағындағы стандартты ұшу маршруттарының бойында» жұмыс жобасының 2015 ж. 30.11. № 293 санитарлық-эпидемиялық қорытындының материалдарына сәйкес шу әсерінің негізгі факторы әуе кемелерінің стандартты ұшу бағыты аймағында, тұрақ, ұшу және қону аймағында, сондай-ақ ұшуды қамтамасыз етуге арналған жабдықтар жұмыс істейтін жерлерде ұшуы болып табылады. Әуе кемелерінің ұшуы мен қонуы кезінде шу әсерінің негізгі көздері әуе кемелерінің қуат қондырғысындағы аэрогазодинамикалық ағындар, әуе ағыны ұшақтың айналмалы корпусы және борттың жабдық жүйелерінің газ ағындары болып табылады. Жердегі шу көздеріне қозғалтқыштарды іске қосу, рульдеу, қозғалтқыштарды сынау кезіндегі авиациялық шу көздері жатады. МАА-ға іргелес аумақта әуе кемелерінің ұшып көтерілу және қону аймағындағы стандартты ұшу маршруттары бойындағы авиациялық шуды бағалауды есептеу жұмыстарын «КазЦПС» ЖШС 2014 жылы орындады. Электромагниттік өрістердің таралуын талдау нәтижелері электромагниттік әсердің нормативтік деңгейден аспайтынын және әуежай аумағымен шектелетінін көрсетті. Дірілді жеделдетуді өлшеу нәтижелерін талдау әуе кемелерінің қонуы ұшуы кезінде туындайтын діріл толқындарының ұшу-қону жолағынан шектеулі қашықтыққа таралатынын және №1 өнеркәсіптік алаңның ғимараттары мен құрылыстарына және АХӘ -ден екі және одан да көп километрлік аймақта орналасқан елді мекендерге әсер етпейтінін көрсетті. Әсер ету көзінен тұрғын үй құрылысы аймағындағы халыққа электромагниттік өрістер мен тербелістер зиянды әсер етпейді. Санитарлық аралықтардың шекараларын анықтау барысында келесі нәтижелер алынды: – Ұшу-қону жолағын жалғастыру желісі бойынша солтүстік-шығыс бағытта санитарлық алшақтық бөлінген жер телімінің шекарасынан 1 094 метр қашықтықта орналасқан. – Оңтүстік-батыс бағытта ұшу-қону жолағын жалғастыру желісі бойынша санитарлық алшақтық бөлінген жер телімінің шекарасынан 1 800 метр қашықтықта орналасқан. – Оңтүстік-шығыс бағытта ұшу-қону жолағына перпендикуляр сызық бойынша санитарлық алшақтық бөлінген жер телімінің шекарасынан 550 метр қашықтықта орналасқан. Алынған нәтижелерге сүйене отырып, бақыланатын мөлшердегі санитарлық алшақтық белгіленеді: – Ұзын ось сызығы бойымен оңтүстік-батыс және солтүстік-шығыс бағыттардағы бөлінген жер телімінің шекарасынан – 1 800 м. – Қысқа ось сызығы бойымен солтүстік-батыс және оңтүстік-шығыс бағыттардағы бөлінген жер телімінің шекарасынан - 550 м.

Көлік

Қосшы қаласының қолданыстағы көше-жол желісінің жалпы ұзындығы – 149,37 км, нақты ұзындығы – 170,0 км. Республика көшесі – жалпықалалық маңызы бар магистральдық көше. Бұл көше республикалық маңызы бар Р-3 «Астана-Теміртау» автомобиль жолына іргелес. Қаланың екінші маңызды көшесі Абай көшесі болып табылады. Ол да «Астана-Теміртау» автожолына шыға алады.

Жобалық шешім

Қосшы қаласының негізгі дамуы батыс және оңтүстік бағыттарда көзделеді. Абай көшесін батысқа қарай ұзарту көзделіп отыр. Бұл шешім Қосшы қаласын Тайтөбе ауылымен байланыстырады. Ұзартылған учаскенің солтүстігінен елді мекендердің өзара байланысы жүзеге асырылатын қолданыстағы көше өтеді. Қазіргі уақытта Абай көшесі республикалық маңызы бар Р-3 «Астана-Теміртау» автожолына іргелес, шығысқа қарай ұзартылған. Жобалық шешімдерді іске асырғаннан кейін Тайтөбе ауылының құрылысына қарай жүру ыңғайлы болады. Сондай-ақ, логикалық жалғасы бар бірқатар көшелерді ұзарту жоспарлануда. Даму барысында қаланың оңтүстік бөлігінде орналастырылатын жолаушылар кәсіпорнын салу қажет. Автобустар қозғалысының жобалық маршруттары мүмкіндігінше көлік қызметін көрсетудің барлық радиусын қамтиды, өйткені «№ 1 автобус паркі» АҚ (Астана қаласы) № 302, 303, 320, 323 қала маңындағы маршруттарда жүретін қолданыстағы жолаушылар тасымалы барлық құрылыстарды қамтымайды және кейбір маршруттардың арасы алшақ. Қаланың даму келешегіне сай қаланың оңтүстік, батыс бөліктері мен солтүстік бөлігі, яғни бүкіл қала қамтылуы керек. Тұрақты автобус маршруттарын енгізу қала ішіндегі «кептелістерді» азайтуға және қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға ықпал етуі керек.

Инженерлік инфрақұрылымның даму келешегі

Сумен жабдықтау

Қосшы қаласында 2009-2010 ж салынған орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету жүйесі бар. Сумен жабдықтау көзі Төменгі-Романов жер асты қазба орны болып табылады. ҚР МҚК 05.12.2014 жылғы №1498-14 У хаттамасына сәйкес төменгі Романов ЖСҚО (жер асты суларының қазба орындары) жерасты суларының бекітілген баланстық қорлары тәулігіне 22,0 мың м3 құрайды, пайдалану мерзімі – 10 жыл. Қызмет көрсететін ұйым –«Қосшы Су» ШЖҚ МКК, штатта 99 адам жұмыс істейді. «Су тарту құрылыстарын салу» жұмыс жобасына сәйкес (2016 ж. 19.02. №03-28 0038/16 «Мемсараптама» РМК қорытындысы) Қосшы қаласын шаруашылық-тұрмыстық және өндірістік мақсаттағы жерасты сумен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін 14 пайдалану ұңғымасы бұрғыланды. Бүгінгі кезде су алу қуаты тәулігіне 10 мың м3 құрайды. Халық тәулігіне 3 287 м3 тұтынады. Қоғамдық ұйымдар тәулігіне 729 м3 және қазандық-тәулігіне 52 м3. Магистральдық желілердің ұзындығы (д=315 мм) -37,042 км. Тарату (д=100-250 мм) – 93,761 км. Желілер мен құрылыстардың жағдайы қанағаттанарлық. «Ақмола облысының энергетика және ТКШ басқармасы» ММ деректеріне сәйкес Қосшы қаласының тұрғындарын орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету мақсатында бүгінгі күні «Ақмола облысының Қосшы қаласында сумен жабдықтау желілерін салу (4 кезек)» жобасы іске асырылуда. Құрылыс-монтаждау жұмыстарына мердігер ұйым – «Мелиоратор» ЖШС. Жоба бойынша су құбыры желілерінің ұзындығы – 128,6 км. Келешекте Сарқырама өзенінің сол жағалауында Сабынды ауылының маңында Нұра ЖСО-дан қосымша су тарту құрылысын салу көзделіп отыр.

Су бұру

Қосшы қаласында шаруашылық су бұру жүйесімен халық шамамен 70% қамтылған. Қосшы қаласының тұрғын және өндірістік аймағынан кәріз желілері арқылы ағынды сулар кәріз сорғы станцияларының (КСС-1,2) қабылдау резервуарларына түседі және одан әрі ауылдың солтүстік бөлігінде орналасқан тазарту құрылыстарына жіберіледі. Дренаж желілерінің түрі – қысыммен. Құрылыс жылы – 2011 жыл. Кәріз желілерінің ұзындығы 122,0 км. Желіде жалпы өнімділігі тәулігіне 8 000 м3 болатын 80 кәріз сорғы станциясы орнатылған. Тазарту қондырғылары 2011 жылы пайдалануға берілді, жобалық өнімділігі тәулігіне Q=10 000 м3. Тазарту құрылыстарының кешеніне механикалық және биологиялық тазарту құрылыстары, сондай-ақ артық белсенді тұнбаны өңдеу жөніндегі құрылыстар кіреді. Тазартылған сарқынды сулар кәріздік коллектор арқылы Қарабидайық су жинағышына түседі. Бүгінгі таңда қолданыстағы желілер мен құрылыстар күрделі жөндеуді қажет етеді. Су бұру жүйесін пайдалануды «Қосшы Су» ШЖҚ МКК жүзеге асырады. «Ақмола облысының энергетика және ТКШ басқармасы» ММ деректеріне сәйкес ағынды суларды тазартуды қамтамасыз ету мақсатында ағымдағы жылы «Жобалық қуаты тәулігіне 10 000 м3 тазарту құрылыстары кешенін күрделі жөндеуге» жобалық-сметалық құжаттама әзірленуде. Келешекте заманауи технологияларды ескере отырып, бұл жобамен Сарқырама өзенінің су қорғау аймағынан қаладан солтүстік-батысқа қарай жаңа аумақтарға көшіру ұсынылады.

Электрмен жабдықтау

Қазіргі кезде Қосшы қаласы тұтынушыларын электрмен қамтамасыз ету орталықтандырыла ҚС «Северная» 110/10 кв, ҚС «Целиноград» 35/10 кв, ҚС «Достык» 220/110/10 кв трансформаторлық қосалқы станцияларының желілері арқылы жүзеге асырылады. Электрмен жабдықтау ауданы бойынша болжамды жүктемелерді талдау тұрғын үй-коммуналдық сектордың жүктемелерін ұлғайтуға, сондай-ақ мәдени-тұрмыстық нысандардың жүктемелерін уақтылы енгізуге тұрақты үрдісті көрсетеді. Қолданыстағы ТП пайдалану мерзімі аяқталғанын ескере отырып, тозуға төзімділік 70% - дан асады, сондықтан: 1. Жаңа 110/10 қосалқы станциясын салу ұсынылады, ол жаңа үйлерді ғана емес, Қосшының ескі бөлігін де электрмен қамтамасыз ету мәселесін шеше алады. Жаңа ҚС қосылу нүктесі ең жақын 110 кв ӘЖ тіректері «Әуежай» – «Солтүстік» және «Достық» – «Солтүстік». Қосалқы станция тұтынушыларды электрмен жабдықтаудың барлық қауіпсіздік талаптары мен сапа стандарттарына сәйкес келетін заманауи жабдықтармен жабық типте ұсынылады. 2. Қауіпсіздік мақсатында қолданыстағы және жобалық тұрғын үй құрылысында 35 кв электрмен жабдықтау желілерін бөлшектеуді орындау. • ӘЖ 35 кв «Целиноградская-Коттеджный городок». 2023 жылы бөлшектенеді, тұтынушыға осы ӘЖ бөлшектеу жөнінде хат жолданды. • ӘЖ «Целиноградская-Рождественка» және «Целиноградская Талдыкөл» күштік трансформаторларды ауыстыру бойынша реконструкциялау жүргізілгеннен кейін бөлшектеу және ЗРУ-10 кв ҚС 110/10 кв «Соглтүстікке» кеңейту және барлық жүктемені осы қосалқы станцияға ауыстыру жоспарлануда. • ҚС 35/10 кв РП-10 кв-ға ауыстырылатын болады. 3. Жүктемелердің өсуіне байланысты күштік трансформаторларды ауыстыру бойынша реконструкциялау және «Солтүстік» 110/10 ҚС ЗРУ-10 кв кеңейту талап етіледі. 35/10 кв «Целиноград» ҚС бойынша 35 кв ескірген жабдықты ауыстыру талап етілмейді, өйткені жабдық бөлшектеледі, ал 10 кв жаңа жабдық орнатылады.

Жылумен жабдықтау

Қаланы жылумен жабдықтаудың жобалық қуаты Q = 75,0 Гкал/сағ болатын орталық қазандықтан «Котельная АСИ» ЖШС жүзеге асырады ведомстволық тиесілігі – «ТКШ және ЖҚ бөлімі» ММ. Салынған жылы – 2011. Бұл қазандықта әрқайсысы 25 Гкал/сағ маркалы 3 су жылыту қазандығы бар. Қазандық тек жылыту үшін жұмыс істейді. ЫСЖ (ыстық сумен жабдықтау) жүйесі жабық. Отын түрі – көмір. Көмірдің жылдық шығыны – 37 429 тонна. Магистральдық желілердің ұзындығы – 11,598 км, тарату желілерінің ұзындығы – 16,127 км. Бұл қазандық тұрғын үй кешендері мен қоғамдық ұйымдардың едәуір бөлігін қамтамасыз етеді. Қазіргі уақытта қазандықты 96 Гкал/сағ дейін жаңғыртуды жобалау, сондай-ақ магистральдық құбырды қолданыстағы диаметрден 276 мм-ден 426 мм-ге дейін ұлғайту жұмыстары жүргізілуде. Орталық жылумен жабдықтаудан алыс орналасқан усадьбалы аудандарда көмірге автономды жылыту жүйелерін (АЖЖ) орнату есебінен тұтынушыларды орталықтандырылмаған жылумен жабдықтау көздері бар. Келешекте осы жобамен жылыту үшін жаңа қазандық және бүкіл қалаға ыстық сумен қамтамасыз ету жүйесін салу ұсынылады. Қазіргі заманғы технологияларды ескере отырып, қаланың солтүстік-батысында жаңа аумақтарда көзделеді. Ескі қазандықты табиғи газ өшірілген жағдайда резервациялау үшін жабу ұсынылады.

Газбен жабдықтау

Қазіргі кезде қалада орталықтандырылған газбен жылыту жүйесі жоқ. 2019 жылы «Қараөзек – Қызылорда – Жезқазған – Теміртау – Астана» компрессорлық станциясы бағыты бойынша «Сарыарқа» магистральдық газ құбырының құрылысы аяқталды. Астана қаласының үш АГТС жұмыс істейді. 2019-2022 жылдары Целиноград және Аршалы аудандарының кейбір қала маңындағы ауылдары газдандырылды. «Ақмола облысының энергетика және ТКШ басқармасы» ММ деректеріне сәйкес қазіргі кезде орталықтандырылған газбен жабдықтауды қамтамасыз ету мақсатында «Қосшы қаласындағы су тосқауылдарынан құбыр арқылы өту, газ құбыры мен одан тармақтар салу» объектісі бойынша жобалау сметалық құжаттаманы әзірлеу бойынша жұмыстар жүргізілуде. « Казахский институт транспорта нефти и газа» ЖШС (Алматы қ.) жобалау ұйымымен шарт жасалды. Жобалау іздестіру жұмыстарын 2023 жылы аяқтау жоспарлануда. Орталық қазандықты газбен жабдықтау жүйесіне қосу қарастырылуда, жеке жобаны әзірлеу туралы мәселе жоғарыда көрсетілген жобалау-іздестіру жұмыстары аяқталғаннан кейін шешілетін болады.

Әлсіз тоқты құрылғылар

Қазіргі уақытта қолданыстағы құрылысты телефондандыру «Қазақтелеком» АҚ-ға тиесілі АТС арқылы жүзеге асырылады. Телефон желілерінің сыйымдылығын көбейту резервтегі номерлерді пайдалану және телефон шкафтарын салу есебінен жоспарланады.